Duurzaam bouwen is geen stapel ambities, maar het nieuwe normaal. In de bouwsector bestaan er inmiddels talloze mogelijkheden en ligt er een schat aan ervaringen. Op deze pagina vindt u voorbeelden op het gebied van circulair, energiezuinig, klimaatadaptief en natuurinclusief bouwen. Deze helpen om duurzame keuzes te maken bij uw bouwproject.

Gemeente Doetinchem is bezig met de ontwikkeling van een ruimtelijk toetsingskader voor de omgevingskwaliteit, samen met initiatiefnemers en ontwikkelaars. Dit kader geeft richting aan duurzaam bouwen in onze gemeente, op weg naar een CO2-neutraal, klimaatbestendig en circulair Nederland in 2050.

Circulair

Bij circulair bouwen worden er zo min mogelijk nieuwe grondstoffen en hulpbronnen gebruikt en worden ze op zo’n manier ingezet dat ze later opnieuw te gebruiken zijn.

Nieuwe functie voor oudbouw

Geef een bestaande ruime een andere functie met het Respace Box in box-systeem. Op de website decirculairebouwcatalogus.nl(externe link) leest u er meer over.

Bouwmaterialen

Demontabel bouwen

  • Modulair bouwen: door nieuwbouwwoningen modulair, verplaatsbaar en remontabel te ontwerpen is het aannemelijker dat de woning of de bouwdelen een tweede leven tegemoet zullen gaan. Op de website decirculairebouwcatalogus.nl(externe link) leest u er meer over. 
  • Materialenpaspoort: een materialenpaspoort geeft u inzicht in de toekomstwaarde van uw gebouw, bijvoorbeeld in hoe materialen later gerecycled kunnen worden. In het paspoort staat informatie over de kwaliteit, herkomst en locatie van de gebruikte materialen en producten. Zorg ervoor dat uw materialenpaspoort aansluit bij de landelijke Leidraad 3.0 (zie circulairebouweconomie.nl/leidraad(externe link))en een link heeft naar materiaal- en productdatabases.
  • De losmaakbaarheidsindex. Op de website milieudatabase.nl/Meetmethodiek losmaakbaarheid(externe link) staat de index waarmee u de demonteerbaarheid van objecten in (het ontwerp van) uw gebouw kunt bepalen. Zo zorgt u ervoor dat objecten na afbraak hun functie behouden en hoogwaardig hergebruikt kunnen worden. 

Samenwerken

Citydeal Circulair en conceptueel bouwen (CCB) brengt partijen bij elkaar die werken aan de landelijke opgave om 900.000 nieuwe woningen te bouwen en miljoenen woningen te renoveren. CCB streeft ernaar een circulaire aanpak. U vindt hier kennis en samenwerkingspartners. Lees er meer over op de website citydealccb.nl(externe link).

Energiezuinig

In 2050 willen we in Nederland alleen nog duurzame energie verbruiken. Dat betekent dat we stoppen met fossiele brandstoffen en overstappen op hernieuwbare energie. Voor nieuwbouwprojecten in Doetinchem gelden de landelijke eisen aardgasvrij en ‘BENG’.

Aardgasvrij

Sinds 2018 krijgt nieuwbouw geen gasaansluiting meer. Dit geldt voor alle kleinverbruikers, zoals woningen en kleine bedrijfsgebouwen.

Wat zijn duurzame manieren om te verwarmen?

Inspiratie

BENG

BENG staat voor Bijna Energieneutrale Gebouwen. Vergunningsaanvragen moeten sinds 2021 voldoen aan de BENG-eisen. Die gaan over:

  • De maximale energiebehoefte: hoe beter de schil van het gebouw, hoe minder energie er nodig is voor verwarming
  • Het maximale aandeel fossiele energie dat nodig is voor verwarming, tapwater, koeling en ventilatie
  • Het minimale aandeel hernieuwbare energie dat lokaal wordt opgewekt.

Op de website rvo.nl/Energieprestatie indicatoren(externe link) staan de eisen uitgebreid beschreven.

Energieneutraal/nul-op-de-meter

Op dit moment is BENG de wettelijke eis. Nog een stap duurzamer is energieneutraal of nul-op-de-meter: je wekt evenveel energie op als je verbruikt. 

Klimaatadaptief

Klimaatadaptieve gebouwen zijn bestand tegen de weersextremen die het veranderende klimaat met zich meebrengt: zwaardere buien, meer hitte en langere droogteperiodes. Hiermee voorkomen we schade, overlast en extra kosten. Zo kunnen we ook in de toekomst in een prettige, veilige, gezonde én groene omgeving blijven wonen en werken. 

Landelijke Maatlat

Bij nieuwbouw in Doetinchem gebruiken we ‘De Landelijke Maatlat voor een Groene Klimaatadaptieve Gebouwde Omgeving’ als richtlijn. Alle informatie over de maatlat staat op klimaatadaptatienederland.nl/Maatlat groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving.(externe link)

De maatlat geeft richtlijnen voor klimaatadaptief bouwen en inrichten en bestaat uit doelen, prestatie-eisen en richtlijnen voor hitte, droogte, wateroverlast, overstromingen, bodemdaling, biodiversiteit en natuurinclusiviteit. Alle relevante informatie, onderzoeken en voorbeelden staan op het kennisportaal klimaatadaptief (ver)bouwen bouwadaptief.nl(externe link) en klimaatadaptatienederland.nl(externe link).

Klimaateffectatlas Doetinchem

Hoe kwetsbaar Doetinchem is door klimaatverandering in de verschillende delen van de gemeente ziet u in de Klimaatatlas Doetinchem(externe link).

Uitgangspunten waterschap Rijn & IJssel

Naast de Landelijke Maatlat zijn ook de uitgangspunten ‘Water in ruimtelijke plannen’ en de digitale watertoets op de website dewatertoets.nl(externe link) van het waterschap Rijn & IJssel van belang bij nieuwbouw in Doetinchem.

Droogte en wateroverlast

Droogte kunt u voorkomen door regenwater niet af te voeren maar de mogelijkheid en tijd te geven om in de bodem weg te zakken. Maatregelen tegen droogte helpen ook tegen wateroverlast. De volgende maatregelen kunnen daarbij helpen:

  • Het vergroenen van uw tuin en het regenwater afkoppelen van het riool. Hiervoor is een subsidie beschikbaar. Lees hierover meer op buha.nl/waterengroen(externe link). 
  • Opvangen van regenwater in regentonnen en op een later moment gebruiken om te sproeien. 
  • Gaat het om een groter terrein, dan kunt u een wadi aanleggen. Wadi staat voor Water Afvoer Drainage en Infiltratie. Op de website klimaatadaptatienederland.nl(externe link) leest u er alles over. Bij een hoosbui kan water zich in de wadi verzamelen en heeft het de tijd om in de bodem te infiltreren. 
  • Het klinkt logisch: water infiltreert het makkelijkst wanneer de bodem niet is bestraat. Is bestrating toch nodig, kies dan voor waterdoorlatende verharding. De website klimaatklaar.nl(externe link) biedt veel informatie.
  • Ook groene daken helpen tegen wateroverlast, zeker als die worden gecombineerd met een slim watermanagementsysteem dat regenwater gecontroleerd kan vasthouden, afvoeren en infiltreren. Bekijk de website Arnhem Klimaatbestendig(externe link).

Hitte

De last die mensen en dieren door hitte ervaren noemen we hittestress. Voor oudere mensen en jonge kinderen kan het zelfs gevaarlijk zijn. U kunt hittestress voorkomen op de volgende manieren:

  • Buitenzonwering voorkomt dat de zon direct op de ramen schijnt. Bomen – met hun schaduw – geven hetzelfde effect.
  • Groene daken en tuinen hebben een koelende werking door verdamping via bladeren. Ook absorbeert groen weinig warmte in tegenstelling tot verhard oppervlak.
  • Een lichtgekleurd gebouw absorbeert minder zonlicht en dus warmte dan een donker gebouw.

Zelf aan de slag?

Wilt u zelf ook aan de slag met klimaatadaptatie? Op de website weetvanwater.nl(externe link) staan veel praktische tips om uw bedrijf, buurt, huis of tuin klimaatproof te maken.
 

Natuurinclusief

Door natuurinclusief te bouwen creëer je een gezonde en aantrekkelijke leefomgeving voor mens, plant én dier. De website checklistgroenbouwen.nl(externe link) laat zien wat u in uw bouwproject kunt doen voor het behoud van de biodiversiteit. 

Startfase

Zet in op behoud van bestaand groen. Bij het bouwrijp maken van grond wordt vaak al het groen verwijderd. Door bestaand groen zoveel mogelijk te behouden, blijft de natuurlijke omgeving van alles wat daar leeft bestaan. Meer informatie leest u op de website Bouw Natuurinclusief(externe link).

Het gebouw zelf

  • Bouw in je muren speciale stenen in waar vogels of vleermuizen in kunnen nestelen.
  • Ontsluit tussenspouwen voor vleermuizen. Dat kan zonder warmteverlies.
  • Laat onder de nokvorst een kier tussen pan en gevel. Gierzwaluwen nestelen daar graag.  
  • Overstekken zijn ideale plekken voor vogels om in te nestelen, bijvoorbeeld voor mussen. Maak onderin de overstek een gat, zodat ze erin kunnen vliegen.
  • Schoorstenen, gevelbetimmering en nokvorsten kunnen ideale nestgelegenheden bieden voor vleermuizen. 

Om het gebouw heen

  • Maak een verlichtingsplan dat de natuur niet stoort, zoals verlichting die ‘s nachts uit gaat en naar beneden is gerichtCreëer ruimte voor planten en insecten met zo min mogelijk verharding, groene daken, insectenhotels, groene gevels en bloembakken op balkons.
  • Kies voor inheemse plantensoorten die voedsel bieden aan de dieren die in Nederland voorkomen.
  • Plaats als erfafscheiding geen schutting, maar kies voor groene hagen met voldoende beschutting voor dieren die op de grond leven en vogels.

Ecologisch advies

Wanneer uw bouwproject natuurwaarden aan zou kunnen tasten, dan is de zorgplicht van de Wet natuurbescherming van toepassing. U dient dan een ecologisch adviesrapport op te laten stellen door een ecologisch expert. In het rapport staat beschreven hoe waardevolle aspecten van de natuurlijke omgeving kunnen worden beschermd of versterkt.

Over alle genoemde onderwerpen leest u meer op de website Bouw Natuurinclusief(externe link).

Heeft u gevonden wat u zocht?