Doetinchem herdenkt en viert

Van 19 maart tot en met 5 mei wordt op verschillende momenten intensief stilgestaan bij de Tweede Wereldoorlog. De nadruk ligt daarbij op de laatste weken voor de bevrijding van Doetinchem.

Nederland is op 4 mei twee minuten stil. We herdenken alle Nederlandse burgers en militairen die sinds het begin van de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in oorlogssituaties en vredesoperaties. Op 5 mei vieren we de bevrijding van Nederland in 1945.

Programma 4 mei

Doetinchem

Om 18.45 uur begint de herdenkingsbijeenkomst in de Catharinakerk. Na een welkom van ceremoniemeester Rob Janssens start de voordracht door Cor Keijzer, veteraan en oprichter van Stichting Veteranen Oost Nederland. Kinderburgemeester Freek Belterman draagt een gedicht voor.

Tijdens de herdenking hoort u de Drum en Showfanfare DES en het koor Switch. Wethouder Henk Bulten is ook aanwezig.

Om 19.30 uur trekt de stille tocht vanaf de Catharinakerk langs het Joods Monument in de Boliestraat naar het Mark Tennantplantsoen. Daar geeft locoburgemeester Ingrid Lambregts een toespraak. Na de twee minuten stilte om 20.00 uur is bij het monument in het Mark Tennantplantsoen een kranslegging. Vanaf 20.30 uur is er koffie en thee in de Catharinakerk met aansluitend een concert van het Kartuli Ansambli.

Wehl

Vanaf 18.45 uur openen de deuren van het Koningin Beatrixcentrum. De herdenking start om 19.00 uur met een herdenkingswoord van wethouder Jorik Huizinga. Hierna hoort u verschillende toespraken en muziek. Om 19.50 uur vertrekt de stille tocht naar het oorlogsmonument. Na de kranslegging is het om 20.00 uur twee minuten stil. Wethouder Rens Steintjes is ook aanwezig.

Gaanderen

Om 18.45 uur start de herdenkingsdienst in sporthal de Pol. Na het welkomstwoord van het Oranje Comité Gaanderen zijn er bijdragen van de Schuttersgilde, het Gaanderens mannenkoor en scholieren. Ook is er een toespraak van burgemeester Mark Boumans. Om 19.30 uur vertrekt de stille tocht naar het oorlogsmonument. Hier zijn ook de krans- en bloemlegging en de twee minuten stilte. Wethouder Robbert Hummelink is ook aanwezig.

Herdenking bombardementen maart

De stad werd op 19 maart 1945 om tien over half negen 's morgens getroffen door een eerste bombardement door Britse vliegtuigen. Eerst werd de nieuwe Nemaho-fabriek gebombardeerd die dienst deed als reparatiewerkplaats voor Duitse voertuigen. Ook werden 2 panden in de Waterstraat getroffen. Vermoed wordt dat de geallieerden het op het luchtafweergeschut op de Molenberg hadden gemunt.

Twee dagen later, op 21 maart, om vijf voor vijf 's middags, was het wederom raak. Opnieuw troffen geallieerde bommen de Doetinchemse binnenstad. De Catharinakerk vatte vlam en de toren stortte in. Ook vielen er bommen op de hoek van de Terborgseweg en de Wilhelminastraat. Het noodhospitaal dat in een kweekschool was ingericht werd getroffen en ook de brandweerkazerne werd verwoest, waardoor de vlammen in de brandende binnenstad vrij spel kregen.

Weer twee dagen later, op vrijdag 23 maart, 's avonds om half zes, vielen er opnieuw geallieerde bommen, onder meer in de Grutstraat en bij de verkeersbrug.

In totaal vielen er alleen al door deze bombardementen 152 dodelijke slachtoffers. De binnenstad lag in puin.

Kerkklokken luiden

Op deze momenten, 19 maart om 8.40 uur, 21 maart om 16.55 uur en 23 maart om 17.30 uur, luiden alle kerkklokken ter nagedachtenis aan de slachtoffers.

Bombardementen Doetinchem — Foto uit collectie Jan Massink, vrijgegeven door Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers

4 mei: het Kartuli Ansambli

Na de herdenking op 4 mei hoort u in de Catharinakerk muziek van het Kartuli Ansambli. Onder leiding van de Georgische dirigente Ketevan Tsiklauri zingen Nienke van Kerkhof en Ruud Harmsen liederen uit alle regio’s van Georgië.

Georgische levensliederen die verbinden

Inwoners van Georgië hebben, net als Nederlanders tijdens de Tweede Wereldoorlog, geleden onder oorlog en onderdrukking. De Georgische muziek verbindt en geeft een boodschap van hoop en vrede, ook vandaag de dag nog. Dat hoort u ook bij het Kartuli Ansambli op 4 mei.

Elke Georgische regio heeft een eigen zangcultuur. Zo hoort u op 4 mei bergliederen, maar ook muziek uit het vlakke land en uit de stad. In Georgië groeien kinderen al vanaf heel jonge leeftijd op met zang, muziek en dans. Zingen hoort bij eten, feesten en verdriet.

5 mei: Bevrijdingsfestival

Intocht estafettelopers met bevrijdingsvuur

Voor de derde keer op rij komt het bevrijdingsvuur vanuit Wageningen op 4 mei ook naar Doetinchem. De Doetinchemse estafetteloopgroep start in de nacht van 4 op 5 mei. De groep brengt het vuur naar het Simonsplein. In totaal leggen ze 75 kilometer af. Het bevrijdingsvuur komt op 5 mei om ongeveer 9.15 uur aan. Onze burgemeester onthaalt de loopgroep.

Vrijheid vertelt

Het programma sluit aan bij het landelijke thema van het comité 4 en 5 mei: Vrijheid vertelt; opmaat naar 80 jaar vrijheid. Om 11.00 uur opent burgemeester Mark Boumans het programma. Daarna volgen verschillende sprekers en muziekoptredens.

Doetinchemse ouderen vertellen, onder leiding van Jaap Pieterse, verhalen over de bevrijding die zij hebben meegemaakt. Ook is historicus en journalist Ad van Liempt te gast en draagt een Oekraïense vluchteling een gedicht voor. Het geheel wordt muzikaal ondersteund door koor A Sign of Friendship en de Doetinchemse zanger Erik Hagelstein.

Vrijheidsmaaltijd

Op het Simonsplein is een vrijheidsmaaltijd. Gasten ontmoeten elkaar aan de eettafel, waarbij ze vrijheid en onvrijheid bespreken. Dit is alleen voor genodigden.

Bevrijdingsfestival met muziek

Vanaf 14.00 uur is iedereen welkom op het Simonsplein en kunt u genieten van verschillende muziekoptredens.

Stichting Doetinchem Herdenkt

In maart 2018 is de Stichting Doetinchem Herdenkt (SDH) opgericht. Doel van de stichting is om in de gemeente Doetinchem de herinnering van de Tweede Wereldoorlog levend te houden. SDH wil dat onder meer bereiken door verhalen vast te leggen en door te geven aan toekomstige generaties.

Tevens organiseert SDH herdenkingen en activiteiten al dan niet in samenwerking met gemeente of andere organisaties. SDH is bijvoorbeeld vertegenwoordigd in het Comité Doetinchem Herdenkt & Viert.

Meer weten? Ga naar www.doetinchemherdenkt.nl(externe link) of neem contact op met de stichting via info@doetinchemherdenkt.nl.

Comité Doetinchem herdenkt en viert

Het comité is een samenwerkingsverband van verschillende organisaties en particuliere initiatieven die tot doel hebben de herinnering aan de strijd voor onze vrijheid en de offers die daarvoor gebracht zijn levend te houden.

Doetinchem, Gaanderen en Wehl zijn in de Tweede Wereldoorlog zwaar getroffen. Vooral de bombardementen op 19, 21 en 23 maart 1945 op Doetinchem hebben diepe wonden geslagen: er vielen talloze slachtoffers en een groot deel van de stad lag in puin.

Eerder, op 26 maart 1943 loste een Britse neerstortende bommenwerper al haar dodelijke lading op Gaanderen. Hierbij vielen elf dodelijke slachtoffers. Ook twee piloten kwamen om.

Bevrijding

Na vijf jaar strijd en bezetting werd Doetinchem op 2 april 1945 bevrijd. Het zou tot mei 1945 duren voor heel Nederland werd bevrijd. Jaarlijks herdenken we in ons land op 4 mei de slachtoffers, op 5 mei vieren we de bevrijding.

Naast deze nationale herdenking en viering staan we in Doetinchem ook op die andere in ons collectieve geheugen opgeslagen data stil, bij de gebeurtenissen in die Tweede Wereldoorlog. We herdenken de slachtoffers en vieren de vrijheid. Niet alleen nationaal, maar ook lokaal.

Het ‘Comité Doetinchem herdenkt en viert’ zorgt voor onderlinge afstemming van alle verschillende initiatieven en komt jaarlijks met één gezamenlijk programma. Hiervoor brengt het comité een gezamenlijke programmagids uit, maakt dit zichtbaar op een gezamenlijke ´Doetinchem herdenkt en viert´ – pagina op internet en zorgt voor één gezamenlijk handzaam overzicht richting pers.

De woordvoering over de verschillende programmaonderdelen blijft bij de initiatiefnemers van die onderdelen.